Szczepienia przeciwko COVID-19. Najczęstsze pytania. Część 1.
Proces szczepień trwa w Polsce już blisko pół roku, jednak nadal nasuwa się wiele pytań i wątpliwości na ich temat. W związku z tym, że jesteśmy jednym z największych punktów szczepień na Podhalu, postanowiliśmy zabrać głos w sprawie szczepień i rozwiać wszelkie wątpliwości. W tym i kolejnych wpisach pojawią się odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o szczepienia przeciwko COVID-19.
Czy można pić alkohol po szczepieniu na COVID-19?
Alkohol po szczepieniu to nie najlepszy pomysł. Trzeba pamiętać, że osłabia on nasz układ odpornościowy, a jego sprawność jest kluczowa, by dobrze zareagować na szczepienie. Czy mogę napić się przed szczepieniem? To pytanie, które często słyszymy od pacjentów. Nie ma jednoznacznych wskazań co do spożycia alkoholu, jednak specjaliści zalecają, aby powstrzymać się od alkoholu na co najmniej jeden dzień przed i po szczepieniu. Absolutnie nie należy pić alkoholu w dniu szczepienia.
Która szczepionka przeciw COVID-19 jest najskuteczniejsza?
Skuteczność szczepionek, niezależnie od użytej technologii, osiąga wartość, która pozwala na skuteczną walkę z trwającą pandemią koronawirusa – i to jest najważniejsze. Wszystkie dostępne w Polsce szczepionki na poziomie około 100% chronią przed zgonem, istotnymi powikłaniami (np. neurologicznymi), hospitalizacją i ciężkim przebiegiem zakażenia. Skuteczność w ochronie przed zakażeniem koronawirusem jest różna dla każdej szczepionki, jednak po każdej z nich jesteśmy bezpieczni przed poważnymi konsekwencjami, a ewentualne zachorowanie będzie miało łagodny przebieg (jak np. zachorowanie na grypę).
Czy szczepionka AstraZeneca powoduje zakrzepy?
Zakrzepy po AstraZeneca to bardzo rzadkie powikłania po podaniu szczepionki. Na podstawie kilku zarejestrowanych do tej pory przypadków nie można jednocześnie stwierdzić, że to właśnie szczepionka jest powodem problemów z krzepliwością. Warto pamiętać, że plusy wynikające z zaszczepienia się znacząco przewyższają zagrożenia, a incydenty związane z zaburzeniem krzepnięcia występuje średnio raz na 100 tysięcy dawek. O szczepionce AstraZeneca pisaliśmy już więcej w naszym artykule: Szczepionka AstraZeneca – fakty i mity.
Czy szczepionki przeciw COVID-19 powodują niepłodność?
Szczepionki na COVID a zajście w ciążę: czy przeciwciała powstające dzięki szczepieniu blokują nie tylko białka wirusa, ale również białka biorące udział w budowie łożyska w macicy? Eksperci jednogłośnie odrzucają takie pogłoski. Jednym z powodów jest podobieństwo tych białek na poziomie zaledwie 0,75% – to znacznie za mało, by przeciwciała oddziaływały w ten sam sposób na obie te cząsteczki.
Czy szczepienie na COVID jest płatne?
Ile kosztuje szczepionka na COVID-19? Szczepionka jest w pełni refundowana przez NFZ, więc dla każdego pacjenta jest darmowa.
Czy mogę się zaszczepić, jeśli jestem alergikiem?
Alergia a szczepienia – znakomita większość alergii nie wyklucza możliwości zaszczepienia się. Najważniejszym czynnikiem w kwalifikacji alergika jest alergia na jeden ze składników szczepionki (w przypadku firmy Pfizer będzie to glikol polietylenowy – alergia ta jest jednak bardzo rzadka) lub wystąpienie w przeszłości wstrząsu anafilaktycznego w odpowiedzi na podanie innej szczepionki lub leków. Czy szczepienie alergika jest bezpieczne? Odpowiedź brzmi: tak! Pod warunkiem, że jest przeprowadzone w odpowiednich warunkach i pod opieką lekarzy. Częstym rozwiązaniem, by zapewnić alergikom bezpieczeństwo w trakcie szczepienia, jest założenie wenflonu jeszcze przed szczepieniem. Jeśli pacjent przebył wstrząs anafilaktyczny po podaniu 1. dawki lub jest uczulony na jeden ze składników szczepionki, szczepienie powinno odbyć się w szpitalu, pod opieką personelu ratowniczego.
Czy można się zarazić koronawirusem przez podanie szczepionki?
Nie jest to możliwe, ponieważ to, co jest w szczepionce, to materiał genetyczny wirusa, a nie żywy wirus. Podawane pacjentom mRNA (materiału genetycznego) nie jest w stanie wywołać choroby.
Czy da się sprawdzić, że szczepionka przeciw COVID-19 zadziałała prawidłowo?
Skuteczność szczepionek na COVID -19 można sprawdzić przez zbadanie poziomu przeciwciał. Przeciwciał to białka, które powstają po kontakcie z wirusem lub bakterią – ich zadaniem jest połączenie się z patogenem i, w efekcie, zniszczenie go. Wykrywalny poziom przeciwciał na koronawirusa osiągany jest około 14 dni po przyjęciu pierwszej dawki. Pełną odporność uzyskujemy jednak dopiero po 2. dawce i dopiero wtedy w organizmie znajduje się odpowiednia ilość przeciwciał na koronawirusa.
Jaki jest skład szczepionek przeciw COVID-19?
Co jest w szczepionce? To zależy, w której. Szczepionka Pfizer i Moderna to szczepionki mRNA, co oznacza, że zawierają one materiał genetyczny wirusa COVID-19. Materiał ten sprawia, że przez pewien czas nasz organizm sam produkuje niegroźne elementy wirusa i w ten sposób się na niego uodparnia. Po pewnym czasie materiał genetyczny wirusa rozpada się samoistnie. Szczepionka wektorowa AstraZeneca działa podobnie, ale w swoim składzie ma wektor, czyli pewnego rodzaju walizkę, do której pakowany jest materiał genetyczny wirusa COVID-19. Analogicznie działa szczepionka Johnson & Johnson. Oprócz tego szczepionki zawierają proste związki chemiczne pozwalające na utrzymanie stabilności preparatu, jak np. sacharoza czy chlorek sodu (sól).
Czy szczepionka przeciw COVID-19 może spowodować dodatni wynik testu na koronawirusa (antygenowego lub PCR)?
Dodatni test antygenowy po szczepieniu – czy to możliwe? Test antygenowy, zgodnie z nazwą, wykrywa antygeny COVID-19, czyli białka powstające podczas jego namnażania w organizmie. Po szczepieniu pacjent nie nabywa antygenów wirusa, tylko wytwarza przeciwciała. Zatem dodatni wynik testu antygenowego nie jest możliwy.
A co z testem PCR? Czy możemy otrzymać dodatni wynik PCR po szczepieniu? Za pomocą tego testu wykrywany jest materiał genetyczny wirusa w badanym materiale, zatem i w tym przypadku odpowiedź na to pytanie brzmi nie.
Masz jeszcze jakieś pytania o szczepionki na COVID-19, na które nie znalazłeś odpowiedzi w tym artykule? Sprawdź nasze pozostałe artykuły dot. szczepionek:
